Kiracı ve ev sahipleri arasındaki en hassas konulardan biri olan kira artışları, özellikle son yıllarda yaşanan ekonomik dalgalanmalar nedeniyle daha da önem kazanmış durumda. Yasal düzenlemeler ve enflasyon oranları gibi faktörlerin kira artışlarına doğrudan etkisi bulunurken, hem kiracıların hem de ev sahiplerinin haklarını korumak adına belirli sınırlamalar getirilmiştir. Yılda bir kez yapılabilen kira artışlarına dair yasal düzenlemeler, kiracı ve ev sahipleri arasında anlaşmazlıkların çıkmasını engellemeyi ve her iki tarafın da mağdur olmasının önüne geçmeyi amaçlıyor.
Uygulamada zaman zaman ev sahiplerinin yılda bir kereden fazla kira artışı talep ettiği durumlarla karşılaşabiliyoruz. Peki, ev sahipleri gerçekten de yılda iki kez kira artışı yapabilir mi? Yasal düzenlemeler bu konuda ne diyor? Bu soruların cevaplarını ve kira artışlarıyla ilgili tüm detayları yazımızın devamında bulabilirsiniz.
Kiraya Yılda İki Defa Zam Yapabilir mi?
Kiracı ve ev sahipleri arasında sıkça tartışma konusu olan kira zammı, yasal düzenlemelerle belirli sınırlar içerisinde gerçekleştirilebilir. Türk Borçlar Kanunu'na göre, ev sahipleri kira bedelini yılda yalnızca bir kez artırabilir ve bu artış oranı bir önceki yılın TÜFE 12 aylık ortalamasını aşamaz. Yani, ev sahibinin keyfi olarak ve dilediği sıklıkta kira zammı yapması mümkün değildir.
Yılda iki kez zam yapmak ise kesinlikle yasal değildir. Kiracılar, haksız zam taleplerine karşı hukuki yollara başvurma hakkına sahiptir. Ev sahipleri de kira artışlarını belirlerken yasal sınırlamaları dikkate almalı ve kiracılarla iyi niyet çerçevesinde iletişim kurmalıdır. Unutulmamalıdır ki, her iki tarafın da hak ve sorumlulukları vardır ve sağlıklı bir kiracı-ev sahibi ilişkisi için bu hak ve sorumluluklara saygı gösterilmesi esastır.
Ev Sahibi Yılda İki Kez Kira Artışı Talep Ederse Ne Yapmalı?
Bazı ev sahipleri, kiracıyı yıldırıp daha hızlı tahliye ettirmek için yasal dayanağı olmayan yöntemlere başvurabiliyor. Bunlardan biri de yılda bir kez yapılması gereken kira artışını, iki kez talep etmek. Unutmayın ki, kira sözleşmenizde aksi belirtilmediği sürece, kira artışı yalnızca kira yılının sonunda bir kez yapılabilir.
Eğer ev sahibiniz sizden yılda iki kez kira artışı talep ederse, bu talebi reddetme hakkınız var. Kira sözleşmenizde belirlenen bedeli zamanında ve eksiksiz ödemeye devam edin. Ev sahibinizin baskılarına boyun eğmeyin ve haklarınızı bilin. Yasal düzenlemeler kiracıları bu tür haksız uygulamalara karşı koruyor.
Ev sahibinizin ara zam talebini reddetmeniz, sizi tahliye tehdidi altında bırakmamalıdır. Türk Borçlar Kanunu, kiracıların tahliye sebeplerini sınırlı sayıda belirlemiştir ve ara zam talebinin reddi bunlar arasında yer almaz. Ev sahibiniz, yasal dayanağı olmayan bir gerekçeyle sizi tahliye etmeye çalışırsa, yasal yollara başvurabilirsiniz.
Kanun, kiracıları korumak için çeşitli düzenlemeler içerir. Örneğin, Türk Borçlar Kanunu'nun 346. maddesi uyarınca, kira bedeli ve yan giderler dışında sizden başka bir ödeme talep edilemez.
"Kiracıya, kira bedeli ve yan giderler dışında başka bir ödeme yükümlülüğü getirilemez. Özellikle, kira bedelinin zamanında ödenmemesi hâlinde ceza koşulu ödeneceğine veya sonraki kira bedellerinin muaccel olacağına ilişkin anlaşmalar geçersizdir."
Bu madde, ev sahibinizin ara zammı kabul etmediğiniz için sizden cezai şart veya ek ödeme talep etmesini engeller.
6 Aylık Kira Sözleşmesi Olur mu
Kira sözleşmelerinde süre konusu, hem ev sahibi hem de kiracı için önemli bir detaydır. Peki, 6 aylık kira sözleşmesi yapmak mümkün mü? Evet, Türk Borçlar Kanunu'na göre kira sözleşmelerinin süresi konusunda herhangi bir sınırlama bulunmuyor. Yani ister ev, ister dükkan kiralayın, 6 aylık bir sözleşme yapmanızda yasal bir engel yok. Ancak, burada dikkat edilmesi gereken bazı noktalar var. Özellikle konut ve çatılı işyeri kiralamalarında, 6 aylık veya daha kısa süreli sözleşmelerde, kiracıyı koruyan bazı hükümler devre dışı kalabiliyor. Örneğin, yıllık kira artış oranı sınırı veya belirli süreli sözleşmenin sonunda otomatik uzatma gibi düzenlemeler bu kısa süreli sözleşmelerde geçerli olmayabilir. Bu nedenle, 6 aylık bir kira sözleşmesi imzalamadan önce, sözleşme maddelerini dikkatlice incelemeniz ve haklarınızı bilmeniz önemlidir.
6 aylık kira sözleşmeleri, özellikle geçici konaklama ihtiyacı olanlar veya kısa süreli işyeri kiralamak isteyenler için pratik bir çözüm olabilir. Ancak uzun vadeli düşünüyorsanız ve kiracı haklarınızdan tam olarak yararlanmak istiyorsanız, 1 yıllık veya daha uzun süreli sözleşmeleri tercih etmeniz daha avantajlı olacaktır. Sözleşme süresi ne olursa olsun, hem ev sahibi hem de kiracının hak ve sorumluluklarını açıkça belirleyen yazılı bir sözleşme yapmak her zaman önemlidir. Bu, olası anlaşmazlıkların önüne geçmek ve her iki tarafın da güvence altında olmasını sağlamak için gereklidir.
