Türkiye, coğrafi konumu ve tarihi boyunca gelişen medeniyetlere ev sahipliği yapması sayesinde, birbirinden etkileyici yapıtlara ev sahipliği yapmaktadır. Bu yapıtlardan biri de köprülerdir. Ülkemizin dört bir yanına yayılmış, nehirleri aşan, boğazları birleştiren bu devasa yapılar, sadece ulaşımı kolaylaştırmakla kalmaz, aynı zamanda mimari birer şaheserdir. Özellikle son yıllarda yapılan yatırımlarla birlikte Türkiye, dünyanın en uzun ve en modern köprülerine sahip ülkeler arasında yerini almıştır. Bu köprüler, sadece mühendislik harikaları olmakla kalmayıp, aynı zamanda ülkemizin gelişen altyapısının ve büyüyen ekonomisinin birer göstergesi niteliğindedir.
Türkiye'nin coğrafi yapısı, köprü inşaatını zorunlu kılan birçok doğal engele sahiptir. Boğazlar, nehirler ve vadiler, yüzyıllar boyunca insanların geçişini engelleyen doğal bariyerler olmuştur. Ancak insanlık, bu engelleri aşmak için her zaman yeni çözümler üretmiştir. Özellikle 20. yüzyıldan itibaren başlayan köprü inşaatları, Türkiye'nin ulaşım ağını güçlendirerek ülkenin bir uçtan bir uca daha kolay ulaşılmasını sağlamıştır.
Türkiye'de birçok uzun ve etkileyici köprü bulunuyor. Bu köprüler, sadece ulaşım açısından değil, aynı zamanda ülkenin ekonomik ve sosyal gelişimi için de büyük önem taşıyor. İşte Türkiye'nin en uzun köprüleri:
- 1915 Çanakkale Köprüsü
- Osmangazi Köprüsü
- Yavuz Sultan Selim Köprüsü
- Çatalan Köprüsü
- Fatih Sultan Mehmet Köprüsü
- 15 Temmuz Şehitler Köprüsü (Boğaziçi Köprüsü)
- Nissibi Köprüsü
- Yeni Kömürhan Köprüsü
- Ağın Köprüsü
- Beğendik (Botan) Köprüsü
1. 1915 Çanakkale Köprüsü
Türkiye'nin gururu 1915 Çanakkale Köprüsü, sadece bir ulaşım aracı değil, aynı zamanda ülkemizin mühendislik yeteneklerinin bir kanıtıdır. Çanakkale Boğazı'nın üzerinde yükselen bu dev yapı, 2023 metrelik orta açıklığıyla dünyanın en uzun asma köprüsü unvanını taşımaktadır. 2023 rakamı, Türkiye Cumhuriyeti'nin kuruluş yılını sembolize ederek köprüye ayrı bir anlam katmaktadır. Köprünün inşaatı, Türk mühendislerinin ve işçilerinin özverili çalışmaları sayesinde kısa sürede tamamlanmış ve ülkemizin altyapısına önemli bir katkı sağlamıştır.
1915 Çanakkale Köprüsü'nün sadece orta açıklığı değil, toplam uzunluğu da oldukça etkileyicidir. Köprünün uzunluğu 3.563 metreye, 365 ve 680 metrelik yaklaşım viyadükleri ile birlikte toplam geçiş uzunluğu 4.608 metreye ulaşmaktadır. Bu devasa yapı, Çanakkale Boğazı'nın iki yakasını bir araya getirerek bölgenin ulaşım ağına önemli bir katkı sağlamıştır. Aynı zamanda, köprü turistlerin de ilgi odağı haline gelerek bölgeye ekonomik katkı sağlamaktadır. Köprünün çelik kuleleri, 318 metre yüksekliğiyle gökyüzüne uzanırken, kulelerin tepesindeki Seyit Onbaşı Top Mermisi Figürleri ise köprüye tarihi bir dokunuş katmaktadır.
- Uzunluk: 3.563 metre
- Tamamlanma Yılı: 2022
- Bulunduğu İl: Çanakkale
- Özellik: Dünyanın en uzun orta açıklığına sahip asma köprüsü
2. Osmangazi Köprüsü
İzmit Körfezi'ni aşarak Dilovası ve Hersek Burnu arasında inşa edilen Osmangazi Köprüsü, toplamda 2.682 metre uzunluğuyla dikkat çekmektedir. 1.550 metrelik orta açıklığıyla dünyanın en uzun açıklıklı asma köprüleri arasında yer alması, köprünün mühendislik açısından ne kadar önemli olduğunu göstermektedir. Yaklaşık 14 büyük futbol sahasına eşdeğer olan 96.364 m²'lik ana açıklık tabliye alanı, köprünün büyüklüğünü gözler önüne sermektedir.
Köprünün inşasında kullanılan inşaat teknikleri de oldukça dikkat çekicidir. Özellikle güney yaklaşım viyadüğünün 1.120 metrelik kısmının itme-sürme yöntemi ile gerçekleştirilmesi, dünyanın en büyük itme-sürme operasyonu olarak kayıtlara geçmiştir.
- Uzunluk: 2.682 metre
- Tamamlanma Yılı: 2016
- Bulunduğu İl: Kocaeli ve Yalova (iki yakası farklı illerde)
- Özellik: Dünyanın en uzun açıklıklı asma köprüleri arasında yer alması, inşaatında kullanılan yenilikçi mühendislik teknikleri.
3. Yavuz Sultan Selim Köprüsü
Yavuz Sultan Selim Köprüsü, 2.164 metrelik toplam uzunluğu ile dünyanın en uzun asma köprüleri arasında yer alır. 1.408 metrelik ana açıklığı, köprünün hem karayolu hem de raylı sistemi taşıyabilen eşsiz yapısını ortaya koyar. Bu devasa yapı, 330 metreye ulaşan kuleleri ve 59 metrelik genişliğiyle de dikkat çekiyor.
Kuzey Marmara Otoyolu'nun bir parçası olan köprü, İstanbul'un Avrupa ve Asya yakaları arasındaki bağlantıyı güçlendirerek bölgenin ekonomik ve sosyal gelişimine katkı sağlıyor. Köprünün inşaatı sırasında kullanılan son teknoloji ve estetik tasarımı, İstanbul'un siluetine yeni bir boyut katmıştır.
- Uzunluk: 2.164 metre
- Tamamlanma Yılı: 2016
- Bulunduğu İl: İstanbul
- Özellik: Dünyanın en uzun asma köprülerinden biri, karayolu ve raylı sistemi taşıyabilen eşsiz yapı, 330 metrelik kuleler ve 59 metrelik genişlik.
4. Çatalan Köprüsü
Adana'nın simgelerinden biri haline gelen Çatalan Köprüsü, sadece şehir içi ulaşımı kolaylaştıran bir yapı değil, aynı zamanda bölgenin su ihtiyacına da cevap veren önemli bir projedir. Seyhan Baraj Gölü üzerinde yer alan ve 1575 metre uzunluğuyla Türkiye'nin uzun yıllar boyunca en uzun köprüsü unvanını taşıyan bu yapı, aynı zamanda Seyhan Batı Köprüsü olarak da bilinir. Köprünün inşa edilme amacı, Çatalan İçme Suyu Projesi kapsamında Adana'ya içme suyu sağlamak için gerekli olan su borularının geçişini sağlamaktır. Bu sayede şehir, temiz ve güvenilir suya erişim imkanı bulmuştur.
Çatalan Köprüsü, su borularının geçişine ek olarak üç şeritli bir karayoluyla da hizmet vererek, Adana'nın ulaşım ağında önemli bir rol oynamaktadır. 1998 yılında başlayan inşaat çalışmaları sonucunda 2002 yılında hizmete giren köprü, Lurgi Bamag-STFA-ALKE konsorsiyumu tarafından gerçekleştirilmiştir. Köprünün açılışıyla birlikte Adana, hem modern bir ulaşım altyapısına kavuşmuş hem de su kaynakları konusunda daha güvenli bir konuma gelmiştir.
- Uzunluk: 1575 metre
- Tamamlanma Yılı: 2002
- Bulunduğu İl: Adana
- Özellik: Hem su borularının geçişi hem de karayolu ulaşımı için kullanılan, Türkiye'nin en uzun köprülerinden biri.
5. Fatih Sultan Mehmet Köprüsü
Fatih Sultan Mehmet Köprüsü, sadece bir ulaşım aracı değil, aynı zamanda şehrin tarihine ve modernleşmesine tanıklık eden önemli bir yapıdır. Boğazın iki yakasını birleştiren bu dev asma köprü, 1.510 metrelik uzunluğu ile dikkat çekiyor. 1988 yılında hizmete giren köprü, İstanbul'un Asya ve Avrupa kıtalarını birbirine bağlayan ikinci önemli bağlantısı olmuştur.
Fatih Sultan Mehmet Köprüsü'nün açılışıyla birlikte İstanbul'un ulaşım ağı önemli ölçüde gelişmiş ve şehirlerarası ulaşım kolaylaşmıştır. Köprü, aynı zamanda bölgenin turizm potansiyelini de artırmış, İstanbul'a gelen yerli ve yabancı turistlerin Boğaz manzarasını farklı bir perspektifte görmelerine olanak sağlamıştır. Günümüzde Fatih Sultan Mehmet Köprüsü, İstanbul'un simgelerinden biri olarak kabul edilir ve şehrin modern yüzünü temsil eder. Köprü, İstanbul'un tarihine ve kültürüne de önemli katkılar sağlamıştır.
- Uzunluk: 1.510 metre
- Tamamlanma Yılı: 1988
- Bulunduğu İl: İstanbul
- Özellik: İstanbul'un Asya ve Avrupa kıtalarını birleştiren önemli bir asma köprü olup, şehrin modernleşmesinde ve turizm potansiyelinin artmasında önemli bir role sahiptir.
6. 15 Temmuz Şehitler Köprüsü (Boğaziçi Köprüsü)
Tarihi İpek Yolu'nun denizle buluştuğu noktada yükselen 15 Temmuz Şehitler Köprüsü, sadece bir ulaşım aracı değil, aynı zamanda İstanbul'un iki yakasını birbirine bağlayan simgesel bir yapıdır. 1.560 metre uzunluğuyla boğazın en geniş noktasında yer alan köprü, 1970'li yıllardan beri milyonlarca insanın hayatına dokunmuştur. Ortaköy ve Beylerbeyi semtlerini birleştiren bu eşsiz yapı, aynı zamanda şehre gelen yerli ve yabancı turistlerin de gözde mekanlarından biridir.
15 Temmuz 2016'da yaşanan hain darbe girişimi sırasında, milletimizin birlik ve beraberlik içinde gösterdiği kahramanlık, 15 Temmuz Şehitler Köprüsü'ne ayrı bir anlam kazandırmıştır. Şehitlerimizin kanlarıyla sulanan bu köprü, artık sadece bir ulaşım aracı değil, aynı zamanda Türk milletinin bağımsızlık ve demokrasi mücadelesinin bir sembolüdür.
- Uzunluk: 1560 metre
- Tamamlanma Yılı: 1973
- Bulunduğu İl: İstanbul
- Özellik: İstanbul Boğazı'ndaki ilk asma köprü olması ve 15 Temmuz Şehitleri'nin anısına adlandırılması
7. Nissibi Köprüsü
Nissibi Köprüsü, Türkiye'nin coğrafi ve ekonomik yapısına önemli katkılar sağlamıştır. Adıyaman ve Diyarbakır illerini birbirine bağlayan bu köprü, sadece iki şehir arasındaki ulaşımı kolaylaştırmakla kalmamış, aynı zamanda Doğu Anadolu ve Güneydoğu Anadolu bölgeleri arasındaki ticari ve sosyal ilişkilerin güçlenmesine de önemli ölçüde katkı sağlamıştır. 610 metrelik uzunluğu ile dikkat çeken köprü, gergin eğik kablo askılı yapısı sayesinde bölgenin en önemli ulaşım akslarından biri haline gelmiştir.
- Uzunluk: 610 metre
- Tamamlanma Yılı: 2015
- Bulunduğu İl: Adıyaman ve Şanlıurfa (Fırat Nehri üzerinde, iki ilin sınırında)
- Özellik: Gergin eğik kablo askılı köprü (Cable stayed)
8. Yeni Kömürhan Köprüsü
Köprüsü, Elazığ ve Malatya illerini birbirine bağlayan D-300 karayolunun üzerinde, Fırat Nehri üzerinde yükselen görkemli bir yapıdır. 660 metre uzunluğuyla dikkat çeken köprü, 2 Ocak 2021 tarihinde hizmete girmiş ve bölgedeki ulaşımı önemli ölçüde kolaylaştırmıştır. Ters-Y tipi kulesi ve 380 metrelik orta açıklığıyla dünyanın en uzun açıklıklı dördüncü köprüsü olma özelliğini taşımaktadır. Köprünün yapımında kullanılan 7.000 ton çelik, Eyfel Kulesi'nde kullanılan çelik miktarına eşittir ve bu da projenin büyüklüğünü ve karmaşıklığını gözler önüne seriyor.
Kömürhan Köprüsü, sadece uzunluğu ve teknik özellikleriyle değil, aynı zamanda projenin tamamında yerli ve milli imkanların kullanılmasıyla da öne çıkmaktadır. Köprünün tasarımı, yapımı ve kontrolü tamamen Türk mühendisleri ve işçileri tarafından gerçekleştirilmiştir. Bu sayede ülke ekonomisine önemli katkılar sağlanmış ve dışa bağımlılık azaltılmıştır. Poje kapsamında inşa edilen 2.400 metre uzunluğundaki çift tüplü Kömürhan Tüneli de bölgedeki ulaşımı daha güvenli hale getirmiştir.
- Uzunluk: 660 metre
- Tamamlanma Yılı: 2021
- Bulunduğu İl: Elazığ (ve Malatya sınırında)
- Özellik: Dünyanın en uzun açıklıklı dördüncü köprüsü, tamamen yerli imkanlarla inşa edilmiş.
9. Ağın Köprüsü
Elazığ'ın Ağın ilçesinde yer alan ve 2015 yılında hizmete giren Ağın Köprüsü, bölgenin coğrafi ve ulaşım yapısını önemli ölçüde değiştirmiştir. 520 metre uzunluğundaki bu görkemli yapı, Keban Barajı'nın oluşturduğu su kütlesi üzerinde yükselerek, Elazığ ile Ağın arasındaki ulaşımı kesintisiz hale getirmiştir. Gergin eğik kablo sistemiyle inşa edilen köprü, bölgedeki ulaşım süresini kısaltarak, ekonomik faaliyetleri canlandırmıştır.
- Uzunluk: 520 metre
- Tamamlanma Yılı: 2015
- Bulunduğu İl: Elazığ
- Özellik: Gergin eğik kablolu, 2x1 şeritli köprü
10. Beğendik (Botan) Köprüsü
Siirt'in Pervari ilçesinde yer alan Beğendik (Botan) Köprüsü, 2020 yılında hizmete girerek bölgeye önemli bir ulaşım kolaylığı sağladı. 450 metre uzunluğuyla dikkat çeken köprü, 210 metrelik orta açıklığı ve 165 metrelik yüksekliğiyle ön plana çıkıyor. Dengeli konsol sistemiyle inşa edilen köprü, tamamen yerli imkanlarla ve Türk mühendislerinin titiz çalışmalarıyla hayata geçirildi.
Beğendik Köprüsü'nün tamamlanmasıyla birlikte, Pervari ile Bitlis ve Van illeri arasındaki ulaşım süresi önemli ölçüde kısaldı. Köprünün inşa edildiği bölgenin coğrafi koşulları göz önüne alındığında, bu ulaşım kolaylığının bölgenin ekonomik ve sosyal hayatına olumlu etkileri omuştur.
- Uzunluk: 450 metre
- Tamamlanma Yılı: 2020
- Bulunduğu İl: Siirt
- Özellik:Tamamen yerli imkanlarla inşa edilmiş, dengeli konsol sistemine sahip.
