Son beş yılda Türkiye'de inşaat ekipmanlarına yönelik artan talepten en çok faydalananlar Çinli inşaat üreticileri oldu.
Uzman yönetim danışmanlığı şirketi Off-Highway Research tarafından ülkedeki inşaat ekipmanı pazarının durumunu inceleyen yeni bir rapor yayınlandı.
Eylül ayında yayınlanan rapor, Türkiye'deki makine satışlarında 2019'daki 3.328 üniteden geçen yılki rekor 18.889 üniteye kadar dramatik bir artış olduğunu ortaya koydu.
Satışlardaki keskin artış, 2018-19'daki zorlu ekonomik ve politik ortamın ardından yaşanan toparlanmanın yanı sıra, geçen yıl Türkiye ve Suriye'yi vuran yıkıcı depremin ardından büyük bir iyileşme ve yeniden yapılanma çabasının bir sonucu olarak gerçekleşti. 6 Şubat 2023'teki deprem, 50.000'den fazla insanın hayatını kaybetmesine, tahmini 1,9 milyon evin yıkılmasına ve üç milyondan fazla insanın yerinden edilmesine neden oldu.
Off-Highway Research'e göre, bölgenin ve ülkenin toparlanmasına yardımcı olmak için gerekli olan tahmini 81,5 milyar ABD doları değerindeki tüm işler için finansman bulma olasılığı belirsizliğini koruyor, ancak iyileşme çabaları yine de inşaat sektörünün yalnızca geçen yıl %7,8 oranında büyümesini sağlamaya yetti.
Satışlarda ciddi artış
Yeni makine satışlarının büyük kısmı üç kategoride gerçekleşti: paletli ekskavatörler, bekolu yükleyiciler ve mini ekskavatörler.
Rapora göre, 2019-2023 döneminde beko loder satışları %424 artarken, mini ekskavatör satışları %554 arttı ve paletli ekskavatörler %746 ile en büyük artışı kaydetti. Genel satışlar bu dönemde %468 arttı.
Ancak son yıllardaki hızlı büyüme aynı zamanda Türkiye iş makineleri pazarındaki oynaklığın da bir göstergesi olarak karşımıza çıkıyor.
Raporda, satışların 2013 yılında 12 bin 500 adetle zirve yaptığı, ancak 2018-19 yıllarında yaşanan iki kötü yılın ardından beş yıl önce en düşük seviyeye gerilediği belirtiliyor.
Satışlar 2018'de %40 düştü ve 2019'da tekrar yarı yarıya azaldı, ancak 2019-2023 döneminde %468'lik hızlı bir toparlanma yaşandı.
Anormal derecede düşük satış seviyelerinden kaynaklanan makine kıtlığı, birçok sahibinin finansal olarak hayatta kalmak için mevcut filolarını satma ihtiyacıyla daha da kötüleşti. O süre zarfında 50.000'e kadar ünite satılabilirdi ve bu makinelerin çoğu sınır ötesine gönderilmişti.
Beko loder hala önemli
Paletli ekskavatörlerin ülkede en çok satan makine türü olarak kepçeli yükleyicileri geride bırakmasının üzerinden sadece birkaç yıl geçti. Ancak artık bir numaralı konumda olmasalar da önemli bir kategori olmaya devam ediyorlar.
Daha büyük uçta olma eğiliminde olan paletli ekskavatörlerin büyümesi, doğrudan bir yedek olmaktan ziyade ekskavatörlerin üzerine geldi. Türkiye ekonomisi daha da geliştikçe ekskavatör yükleyici satışları sonunda düşmeye başlayabilirken, sürecin muhtemelen kademeli olacağını öne sürülüyor.
Gelecek açısından bakıldığında, Off-Highway Research 2023'teki ateşli pazardan düşerek 2024'te satışların 15.000'in biraz üzerine düşmesini öngörülüyor. Ancak, pazarın oynaklığından kaynaklanan "ciddi uyarıları" hesaba katarak, raporunda satışların önümüzdeki beş yıl boyunca, 2028'e kadar yıllık 15.000 birim sınırının üzerinde kalması bekleniyor. Kaynak:Construction Briefing
